Những vấn đề xoay quanh Nenkin và lấy Nenkin luôn được nhiều bạn đã về nước quan tâm. Bởi vì chúng ta là người nước ngoài, nên cũng khó tránh khỏi việc không hiểu quy định của Nhật liên quan đến điều kiện, cách tính tiền và giấy tờ để xin lấy lại tiền Nenkin.

Tìm hiểu thủ tục lấy Nenkin sau khi về nước

Thấu hiểu điều đó, nên Mintoku Work đã tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn uy tín để cung cấp hướng dẫn thủ tục lấy Nenkin sau khi về nước cho các bạn quan tâm trong bài viết này

Điều kiện lấy Nenkin

Về nguyên tắc, dù bạn cần làm thủ tục lấy lại tiền Nenkin từ quỹ lương hưu quốc gia hay lương hưu phúc lợi (bảo hiểm xã hội), bạn đều bắt buộc phải thỏa mãn những điều kiện sau:

• Không mang quốc tịch Nhật Bản;
• Hiện không sinh sống tại Nhật (Điều này có nghĩa là chỉ sau khi đã về nước, bạn mới được làm thủ tục lấy Nenkin);
• Tổng số tháng đã đóng phí Nenkin phải trên 6 tháng;
• Tổng thời gian tham gia chế độ hưu trí dưới 10 năm;
• Không có địa chỉ ở Nhật Bản;
• Chưa từng nhận tiền Nenkin (bao gồm cả tiền trợ cấp thương tật);
• Thủ tục lấy Nenkin sau khi về nước phải được thực hiện trong vòng 2 năm (24 tháng) kể từ lúc không còn địa chỉ tại Nhật.

Lưu ý: Tiền trợ cấp thương tật (障害手当 しょうがいてあて) có thể hiểu khoản trợ cấp cho những người lao động không may bị bệnh, thương tích hoặc khuyết tật, dẫn đến không thể lao động.

Số tiền có thể nhận lại

Lương hưu quốc gia (国民年金):

Lương hưu quốc gia (国民年金) là hệ thống an sinh xã hội, nhằm bảo vệ, hỗ trợ con người khi đến tuổi già, khuyết tật, tử vong.

Tất cả những người đang sinh sống tại Nhật Bản, trong độ tuổi từ 20 đến 60 (ngoại trừ những người tự kinh doanh, nông dân, người đánh cá) đều có nghĩa vụ đóng phí Nenkin quốc gia.

Người nước ngoài đóng phí Nenkin quốc gia, sau khi về nước, có thể lấy lại số tiền này, mà không bị khấu trừ thuế thu nhập trên số tiền trả về.

Lương hưu phúc lợi (厚生年金):

Lương hưu phúc lợi (厚生年金) dành cho nhân viên công ty, hoặc công chức tham gia. Tiền phí đóng sẽ chia đôi (50 – 50) với chủ lao động. Những người từ 65 tuổi trở lên, sẽ được trợ cấp lương hưu.

Đối với những người nước ngoài không làm việc ở Nhật đến 65 tuổi, Luật quy định số tiền Nenkin hoàn lại cho bạn giống như một khoản thu nhập cấp sau khi đã nghỉ việc (tiếng Nhật gọi là 退職所得).

Do đó, bạn sẽ bị khấu trừ 20.42% thuế thu nhập (所得税) ngay khi có quyết định được nhận lại tiền Nenkin. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ chỉ nhận lại 79.58% số tiền bảo hiểm đã đóng.

Tuy nhiên, số tiền 20.42% nói trên vẫn có thể lấy lại được nếu bạn làm thủ tục, và người ta gọi đây là “Thủ tục lấy Nenkin lần 2”.

Những giấy tờ cần thiết để lấy Nenkin

Thủ tục lấy Nenkin lần 2 thường phức tạp hơn, nên Mintoku Work sẽ hướng dẫn bạn trong bài viết lần sau.

Giấy tờ cần thiết để lấy Nenkin bao gồm những gì?

Dưới đây là những giấy tờ bắt buộc phải có để đăng ký lấy Nenkin:

1. Bản photo hộ chiếu (bao gồm trang có thể xác nhận họ tên, ngày sinh, quốc tịch, tư cách lưu trú, chữ ký và kể cả trang có đóng dấu ngày cuối cùng xuất cảnh rời khỏi Nhật của bạn).
2. Hồ sơ minh chứng bạn không còn sinh sống ở Nhật (ví dụ: bản sao của “Phiếu cắt địa chỉ”). Tuy nhiên, trong trường hợp, trước khi về nước, bạn đã nộp giấy chuyển hộ khẩu đi cho chính quyền địa phương nơi sinh sống, thì không cần thiết phải nộp kèm theo mục này. Tổ chức quản lý lương hưu Nhật Bản sẽ dựa trên phiếu cư trú (住民票) mà xác nhận được bạn đã cắt địa chỉ hay chưa;
3. Giấy xác nhận thông tin tài khoản ngân hàng có dấu chứng nhận từ ngân hàng của bạn để nhận tiền Nenkin. Thông tin phải bao gồm: chủ tài khoản, tên ngân hàng, tên và địa chỉ chi nhánh, số tài khoản bạn đang sở hữu ở Việt Nam. Lưu ý: Nên chọn những ngân hàng lớn, mà bạn có thể nhận tiền gửi từ Nhật dễ dàng, để mở tài khoản.
4. Sổ tay Nenkin (年金手帳), hoặc giấy thông báo số hiệu bảo hiểm lương hưu cơ bản (基礎年金番号通知書 hoặc 年金手帳).
5. Đơn đề nghị hoàn trả tiền Nenkin (脱退一時金請求書): Bạn có thể tải đơn đề nghị tại đây hoặc lấy đơn này tại văn phòng Nenkin của Thành phố, quận,… nơi bạn đang sống.

Bên cạnh các giấy tờ nêu trên, trong trường hợp, bạn có người đại diện hoặc nhờ đến văn phòng dịch vụ lấy Nenkin để giải quyết giúp thủ tục, thì bạn phải chuẩn bị thêm giấy ủy quyền. Trên đó nêu rõ thông tin chi tiết (tên, địa chỉ, mối quan hệ,…) về người được bạn ủy quyền đăng ký nhận tiền Nenkin.

Tải mẫu giấy ủy quyền tại đây.

Quy trình đăng ký lấy Nenkin

Sau khi chuẩn bị xong các giấy tờ cần thiết, việc phải làm cuối cùng chỉ là bỏ tất cả vào phong bì và gửi chuyển phát nhanh quốc tế đến địa chỉ của “Japan Pension Service”. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì, bạn có thể liên hệ đến số điện thoại bên phải (xem hình).

Hoặc để an tâm hơn, bạn có thể nhờ bạn bè ở Nhật gửi hồ sơ qua bưu điện hoặc mang đến cơ quan Nenkin để nộp trực tiếp.

Nếu giấy tờ bạn gửi bị thiếu hay sai sót thì Cơ quan này sẽ gửi trả lại. Vậy nên hãy chú ý chuẩn bị khâu giấy tờ ngay từ đầu để tránh mất thời gian.

Trong trường hợp, đơn xin hoàn lại Nenkin của bạn được chấp thuận, thì chỉ sau khoảng 3 – 4 tháng kể từ ngày gửi hồ sơ, Cơ quan Nenkin sẽ gửi giấy thông báo cấp tiền Nenkin vào tài khoản ngân hàng cho bạn (脱退一時金支給決定通知書).

Giải đáp câu hỏi thường gặp về thủ tục lấy Nenkin

Về nước lấy Nenkin trong bao lâu?

Trên thực tế, Cục Xuất nhập cảnh không yêu cầu bạn phải về trong bao lâu, nhưng nên về ít nhất từ 1 – 2 tháng, nhằm tránh rắc rối trong quá trình kiểm tra, vì Cục cần chắc chắn bạn đã cắt địa chỉ và không còn tham gia đóng bảo hiểm ở Nhật nữa.

Việc lấy Nenkin có cần thông qua nghiệp đoàn hoặc công ty không?

Đây là vấn đề cá nhân của người lao động, nên không liên quan đến công ty hay nghiệp đoàn. Bạn chỉ cần đảm bảo đã hoàn thành khóa đào tạo thực tập, chương trình Tokutei, thì bạn có thể về nước lấy Nenkin.

Trong quá trình lấy Nenkin, nếu có vấn đề phát sinh, bạn có thể hỏi công ty, nghiệp đoàn để được tư vấn, hỗ trợ.

Những người lao động trốn về nước có thể lấy lại tiền Nenkin hay không?

Trên thực tế, một số bên thứ ba (dịch vụ) hỗ trợ người lao động lấy tiền Nenkin vẫn nhận giúp các trường hợp như thế này.

Tuy nhiên, để đảm bảo tỷ lệ thành công, bạn cần đáp ứng ít nhất 2 điều kiện sau:

• Quá trình tham gia đóng bảo hiểm Nenkin trên 6 tháng.
• Về nước trước 2 năm (so với hợp đồng), kể từ khi sang Nhật.

Lưu ý: Đối những trường hợp có lý do gì đó khiến bạn về nước giữa chừng (đã báo cáo với công ty, nghiệp đoàn) hoặc bị trục xuất về nước, thì vẫn có thể lấy lại Nenkin.

Lời kết

Những thủ tục hành chính để xin lấy lại Nenkin thường phức tạp, khiến nhiều bạn không tự tin để tự làm.

Trong trường hợp đó, bạn có thể nhờ qua các văn phòng cung cấp dịch vụ lấy hộ nenkin để giúp bạn những thủ tục, nhưng bạn sẽ phải trả cho họ một khoản phí (thường là trích phần trăm từ số tiền Nenkin bạn được nhận lại).

Để cập nhật những hướng dẫn hữu ích khác về lấy Nenkin, bạn theo dõi bài viết lần sau tại Mintoku Work nhé!