Để nghe hiểu và nói tiếng Nhật như người bản xứ, việc luyện tập thường xuyên là chưa đủ, mà cần tìm đúng nguồn tài liệu, trải nghiệm văn hóa, và giao tiếp trong thực tế nhiều hơn.

Trong bài viết lần này, Mintoku Work sẽ giải thích chi tiết các bí quyết học tiếng Nhật mà không phải ai cũng biết. Tham khảo ngay nhé!

Xây dựng lộ trình học tiếng Nhật

Hiểu ngữ cảnh

Ngữ cảnh là hoàn cảnh xảy ra tình huống, sự kiện. Hiểu ngữ cảnh đề cập đến việc nắm được bức tranh tổng thể, để dùng từ chính xác. Ví dụ: Trong tiếng Nhật, có từ Nippon (にっぽん) và Nihon (にほん) đều có nghĩa là Nhật Bản.

Nhưng Nippon dùng trong các tình huống trang trọng như bài phát biểu trước công chúng, sự kiện quốc gia, dịp nghi lễ, hoàn cảnh ngoại giao,… và khi nhắc đến những thứ mang giá trị bản sắc dân tộc.

Mặt khác, Nihon là cách nói thân mật, gần gũi trong các cuộc trò chuyện hàng ngày, khi tương tác với bạn bè, người xung quanh,…

Kính ngữ, khiêm nhường ngữ

Nếu tiếng Việt có các đại từ nhân xưng được phân chia theo vai vế, tuổi tác rõ ràng để thể hiện sự kính trọng như ông, bà, anh, chị, cô, chú,… thì tiếng Nhật cũng có các loại từ kính ngữ, khiêm nhường ngữ thể hiện sắc thái lịch sự ở nhiều mức độ khác nhau.

Có 3 loại ngôn ngữ kính trọng là:

• Kính ngữ (尊敬語): Là những từ ngữ chỉ hành động, đồ vật, tên,… biểu hiện sự tôn trọng, nhằm nâng cao địa vị của đối phương (thường thấy nhất trong các cuộc trò chuyện giữa sếp và cấp dưới, thư ký và khách hàng,…). 
• Khiêm nhường ngữ (謙譲語): Là cách nói chuyện hạ mình xuống (bỏ đi những chức danh), để thể hiện sự tôn trọng với đối phương hoặc người được nhắc đến. 
• Ngôn ngữ lịch sự (丁寧語): Là cách nói chuyện tăng tính lịch sự, phổ biến trong quá trình tương tác giữa bạn bè, đồng nghiệp hay với người lạ.

Tham khảo bảng ví dụ các kính ngữ, khiêm nhường ngữ và từ ngữ lịch sự ngay sau đây:

Tự học tiếng Nhật mỗi ngày

Trải nghiệm văn hóa

Văn hóa, phong tục tập quán được hình thành từ môi trường sống, nơi nhiều thế hệ nối tiếp nhau qua hàng ngàn năm. Do đó, cách tốt nhất để hiểu từ vựng, phong thái giao tiếp của người bản xứ là hòa nhập vào cuộc sống của họ.

Bạn có thể nghe nhạc, xem phim/anime, đọc truyện (manga),… để hiểu hơn về xu hướng, mối quan tâm của người Nhật hoặc đi dạo phố, du lịch đến một số vùng địa phương để mở rộng hiểu biết về đời sống Nhật Bản.

Ngoài ra, các nguồn thông tin như mạng xã hội, tin tức, sách lịch sử,… cũng có thể hỗ trợ các bạn nghiên cứu về đất nước “mặt trời mọc”.

Mở rộng vốn từ vựng

Vốn từ vựng là kho tàng từ ngữ mà bạn tích lũy được trong quá trình rèn luyện tiếng Nhật. Vốn từ của bạn càng phong phú, thì khả năng diễn đạt và sử dụng từ linh hoạt càng được phát huy hiệu quả trong từng hoàn cảnh.

Dưới đây là một số bí quyết giúp người học mở rộng vốn từ tiếng Nhật:

• Đọc sách, xem phim,… về những chủ đề mà bạn quan tâm và chia sẻ với bạn bè của bạn để rèn luyện những từ vựng mới học được.
• Học từ vựng thông qua việc quan sát và gọi tên đồ vật xung quanh. Ví dụ: Nếu bạn thích bánh ngọt, thì có thể học các tên gọi, kiến thức về nguồn gốc, xuất xứ của các loại bánh,…
• Tránh nhìn vào smartphone quá nhiều, vì bạn sẽ dễ bị một lượng lớn thông tin gây xao lãng. Nếu muốn tìm nguồn tài liệu để đọc tiếng Nhật, bạn nên chọn các trang web của chính phủ, báo, tạp chí (tại hiệu sách và thư viện).
• Kết nối với nhiều cộng đồng khác nhau thông qua câu lạc bộ, hội thảo, nhóm bạn bè/đồng nghiệp,… để gia tăng cơ hội giao tiếp, rèn luyện tiếng Nhật.
• Luyện tập các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết hàng ngày. Nếu bạn gặp từ mới, mà chưa biết cách diễn đạt hoặc từ vựng bạn tò mò, hãy tra từ điển hoặc hỏi người xung quanh để biết thêm.

Cách học tiếng Nhật hiệu quả là đến trung tâm

Xây dựng kế hoạch cải thiện tiếng Nhật mỗi ngày

Để học ngoại ngữ hiệu quả, bạn cần luyện tập các kỹ năng (nghe, nói, đọc, viết) hàng ngày. Bạn có thể đăng ký khóa học ở trung tâm, tự học trên YouTube, tải app để làm bài tập,…

Nhìn chung, đừng chỉ tập trung vào một vài khía cạnh như ngữ pháp hay từ vựng, mà phải áp dụng vào bối cảnh thực tế, cũng như nghiên cứu cách nói chuyện phù hợp với văn hóa của người Nhật Bản.

Nghe và bắt chước cách phát âm của người bản xứ

Mỗi khi nghe một từ hoặc một câu tiếng Nhật hoàn chỉnh, bạn có thể dừng và đọc lại từ hoặc câu đó. Hãy cố gắng phát âm càng nhanh càng tốt. Ngoài ra, ghi âm hay nhờ bạn bè kiểm tra cách đọc của bạn, cũng là cách giúp bạn tiến bộ hơn trong quá trình học tiếng Nhật.

Khi áp dụng phương pháp này nhiều lần, bạn có thể sao chép cách phát âm của người bản xứ.

Đọc chuyện ngắn

Đối với những người mới học tiếng Nhật, các bạn không nên lựa chọn đọc tài liệu dài, phức tạp, mà hãy ưu tiên các mẫu chuyện ngắn thực tế. Nếu có thể, nên đọc chuyện ngắn ở các thì khác nhau: quá khứ, hiện tại, tương lai.

Điều đó sẽ giúp việc tiếp xúc, tương tác với người Nhật của bạn linh hoạt hơn.

Lời kết

Tiếng Nhật là một trong những ngôn ngữ khó học nhất trên thế giới, vì có đến 3 bảng chữ cái. Mặt khác, văn hóa, phong tục, tập quán cũng ảnh hưởng sâu sắc đến cách người Nhật giao tiếp hàng ngày.

Do đó, khi học tiếng Nhật, chúng ta không chỉ nên tập trung vào từ vựng, ngữ pháp,… mà phải nghiên cứu thêm cách sử dụng từ trong các bối cảnh hàng ngày (ví dụ: trường hợp dùng kính ngữ, khiêm nhường ngữ,…).