Ca làm việc ban đêm thường diễn ra từ 22h đến 5h sáng hôm sau. Khi làm việc ca đêm, người lao động sẽ được tính lương tăng thêm 25% so với lương cơ bản. 

Ngoài ra, bạn có thể tránh chuyến tàu vào giờ cao điểm, ít nhận khiếu nại từ khách hàng hơn, môi trường làm việc yên tĩnh, giúp đảm bảo sự tập trung.

Vậy có điều gì cần biết trước khi đăng ký làm việc ca đêm ở Nhật? Hãy để Mintoku Work phân tích chi tiết ngay sau đây nhé!

Có nên làm ca đêm không còn tùy thuộc vào sức khỏe của bạn

Ca đêm (夜勤) là gì?

Ca đêm là những ca làm việc vào đêm khuya, thường áp dụng với nhân viên tại cơ sở hành chính/kinh doanh mở cửa 24/24 như bệnh viện, sân bay, nhà máy, quán ăn,…

Theo quy định của Đạo luật Tiêu chuẩn Lao động (労働基準法), những người dưới 18 tuổi không được phép làm việc ca đêm, ngoại trừ một số ngành.

Mặt khác, bộ luật này cũng nghiêm cấm công ty yêu cầu phụ nữ đang mang thai làm việc ca đêm. 

Giờ làm việc ca đêm

Nếu công việc của bạn diễn ra trong khoảng thời gian từ 22h đến 5h sáng hôm sau, thì thời gian làm việc trên được tính vào ca đêm. 

Mặc dù giờ làm việc và hệ thống ca làm việc khác nhau, tùy vào từng loại hình công việc, nhưng nếu thời gian thực hiện nhiệm vụ của bạn rơi vào khung giờ do Đạo luật tiêu chuẩn lao động quy định, nó chắc chắn sẽ được tính là ca đêm.

Ngoài ra, theo lịch dương, một ngày sẽ kéo dài từ 0h đến 24h, nên nhiều người nhầm tưởng thời gian làm việc sau 24h, được tính là hai ngày. Nhưng cách tính như vậy sẽ ảnh hưởng bất lợi đến lịch nghỉ giải lao và tiền lương làm thêm giờ của nhân viên.

Do đó, ngay cả khi thời gian làm việc kéo dài 2 ngày, thì ngày bắt đầu bao gồm cả ca đêm quá nửa đêm, vẫn được coi là một ca. 

Ví dụ: Một người làm ca đêm từ 10 giờ tối ngày 01/05 đến 5 giờ sáng ngày hôm sau, thì mọi công việc thực hiện sau nửa đêm ngày 02/05 vẫn được coi là ngày 01/05.

Thời gian nghỉ giải lao trong ca đêm

Thời gian nghỉ giải lao của ca đêm cũng tương tự như thời gian nghỉ giải lao của ca ngày. Đạo luật Tiêu chuẩn Lao động quy định như sau:

• Nếu làm việc dưới 6 giờ, thì không cần nghỉ ngơi;
• Nếu làm việc trên 6 giờ nhưng dưới 8 giờ, thì phải nghỉ giải lao ít nhất 45 phút;
• Nếu làm việc trên 8 giờ, thì phải nghỉ giải lao ít nhất 60 phút.

Hãy đảm bảo bạn đang sử dụng đúng thời gian nghỉ tùy theo tình hình công việc. Nếu công ty vi phạm điều khoản trên, công ty đó sẽ bị phạt theo quy định của Đạo luật Tiêu chuẩn Lao động.

Bí quyết làm ca đêm không buồn ngủ là tận dụng thời gian nghỉ giải lao để ăn uống

Ngày nghỉ sau ca đêm

Trên thực tế, ngày kết thúc ca làm việc đêm khuya không được xem là ngày nghỉ, bởi vì không có quy định nào của pháp luật đề cập đến việc phải cho nhân viên nghỉ sau ca đêm. 

Đạo Luật Tiêu chuẩn Lao động chỉ ràng buộc các công ty phải đặt lịch nghỉ một ngày mỗi tuần, hoặc 4 ngày trong 4 tuần.

Nhưng nếu tiếp tục đi làm, thì nhân viên có thể sẽ kiệt sức, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Do đó, một số công ty áp dụng chính sách 3 ca, cho phép nhân viên nghỉ sau khi kết thúc ca làm việc thứ 3 (là ca đêm) nếu đáp ứng các yêu cầu đặt ra.

Tiền lương khi làm việc ca đêm

Theo quy định, tiền lương ca đêm phải tăng 25% so với mức lương giờ bình thường.

Ví dụ: Nếu bạn làm việc từ 8 giờ tối đến 5 giờ sáng, bạn sẽ chỉ được tính lương cơ bản từ 8 giờ tối đến 10 giờ tối và khoản tăng thêm 25% được tính cho giờ làm việc từ 10 giờ tối đến 5 giờ sáng, như phụ cấp làm ca đêm.

Trong trường hợp áp dụng hệ thống lương tháng, bạn cần quy đổi lương tháng thành lương theo giờ, và lấy đó làm cơ sở tính tiền lương tăng thêm cho ca đêm. 

Quyền lợi khám sức khỏe dành cho nhân viên làm việc ca đêm nhiều

Những nhân viên thường xuyên làm việc ca đêm (cụ thể, 1 lần/tuần hoặc 4 lần/tháng trở lên), sẽ phải khám sức khỏe định kỳ 2 lần/năm. Điều này là do công việc ban đêm được cho là có tiềm năng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người lao động.

Lưu ý: Chi phí khám sức khỏe do công ty hỗ trợ.

Khám sức khỏe định kỳ cho công nhân làm ca đêm

Ưu và nhược điểm của ca đêm

Ưu điểm:

• Lương cao hơn ca ngày, vì có thêm khoản phụ cấp, tăng thêm 25% so với mức lương bình thường, giúp bạn cải thiện thu nhập;
• Tránh giờ cao điểm và những chuyến tàu đông đúc vì bạn sẽ đến địa điểm làm việc muộn hơn;
• Có nhiều thời gian hơn vào ban ngày để làm những việc linh tinh như thủ tục giấy tờ ở văn phòng phường, ngân hàng, mua sắm,…
• Ở một số vị trí công việc, những ca đêm sẽ tiếp nhận ít cuộc gọi và phàn nàn từ khách hàng hơn. Do đó, bạn có thể tập trung vào công việc của mình trong một môi trường tương đối yên tĩnh, khá hấp dẫn với những người thích yên tĩnh.

Nhược điểm:

• Những ca làm việc đêm khuya có thể làm gián đoạn nhịp sinh học bình thường của người lao động, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
• Khó đảm bảo ngủ đủ giấc hàng ngày.
• Lịch trình làm việc không thuận tiện để sắp xếp các cuộc hẹn, hoặc dành thời gian với gia đình, bạn bè.
• Số lượng nhân viên làm ca đêm ít hơn ca ngày nên khối lượng công việc đặt ra với mỗi người có thể tăng lên, tùy theo loại công việc.
• Một số nơi làm việc không có người quản lý trực ban đêm. Vì vậy, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, bạn sẽ không thể hỏi hoặc xin sự giúp đỡ của ai, nếu có bất kỳ khó khăn nào.

Lời kết

Dù nhiều người tin rằng các ca làm việc ban đêm sẽ gây khó khăn như không có quản lý hỗ trợ, sức khỏe bị ảnh hưởng xấu,… Nhưng nhìn chung, công việc ban đêm vẫn rất hấp dẫn cho những ai muốn gia tăng thu nhập, và tránh giờ cao điểm.

Có nhiều vị trí yêu cầu làm ca đêm như Kaigo, nhân viên dọn vệ sinh, tài xế,… Hãy kiểm tra yêu cầu, quy định của công ty trước khi đăng ký bạn nhé!