Khi dân số Nhật Bản giảm dần qua từng năm, lực lượng lao động cũng suy giảm theo.

Vì vậy, để hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững dài hạn, chính phủ cũng như các cấp lãnh đạo của từng ngành cần tăng cường tuyển dụng lao động nước ngoài, và tìm cách lấp đầy sự thiếu hụt lao động trong nước.

Tuy nhiên, điều này làm “nổi lên” một số lo ngại về thực trạng phạm tội của người nước ngoài ở Nhật. Trong bài viết này, Mintoku Work sẽ cùng các bạn phân tích sâu hơn về vấn đề trên nhé!

Tỷ lệ tội phạm ở Nhật đang được kiểm soát ổn định

Tỷ lệ tội phạm người nước ngoài đang giảm

Đôi khi, thời sự hoặc các bản tin đưa thông báo về hành vi phạm tội của người nước ngoài, khiến dân chúng tưởng như tỷ lệ tội phạm trong xã hội khá cao, nhưng thực tế con số này đang được kiểm soát tốt và có xu hướng giảm dần.

Thống kê số lượng tội phạm người nước ngoài

Theo Sách trắng tội phạm (犯罪白書) năm 2021, số vụ bắt giữ người nước ngoài trong 10 năm qua vẫn nằm ở phạm vi nhất định. Cụ thể, ước tính năm 2020 là 14.536 người, thấp hơn so với năm 2019. Trong đó, có:

• 9.512 trường hợp bị bắt là công dân nước ngoài đến thăm/sinh sống ở Nhật Bản;
• 5.024 trường hợp bị bắt là những người nước ngoài khác.

Công dân nước ngoài đến thăm/sinh sống ở Nhật Bản được đề cập đến trong Sách trắng tội phạm bao gồm tất cả người nước ngoài, ngoại trừ tư cách lưu trú thường trú nhân (永住者), vợ/chồng của thường trú nhân (永住者の配偶者等), và quân nhân Hoa kỳ đóng quân tại Nhật Bản.

Số lượng người nước ngoài ở Nhật tính đến cuối năm 2020 là 2.887.116 người. Trong đó, có khoảng 1,7 triệu du khách nước ngoài, 807.517 thường trú nhân, 42.905 vợ/chồng của thường trú nhân, không tính 304.430 thường trú nhân đặc biệt.

Mặc dù số vụ bắt giữ và số lượng tội phạm người nước ngoài ở Nhật Bản liên tục tăng giảm nhưng thực tế là những con số này đã có xu hướng giảm kể từ thời kỳ đỉnh cao, từ năm 2003 đến năm 2008 và duy trì ở mức cố định.

Trong khi số ca tội phạm gần như không thay đổi thì số lượng người nước ngoài nhập cảnh ngày càng tăng lên hàng năm và tính đến cuối tháng 6 năm 2020, có đến 2.961.969 (tương đương 3 triệu) người nước ngoài ở Nhật Bản.

Việc số vụ án được giải quyết không tăng mặc dù số lượng người nước ngoài tăng lên đồng nghĩa với việc tỷ lệ tội phạm thực tế đang giảm.

Trong giai đoạn lây lan của virus Corona, số lượng người nước ngoài đến Nhật Bản với tư cách lưu trú là du học sinh (留学) và du khách tạm thời (短期滞在) đều giảm. Vì vậy, số lượng người nước ngoài phạm tội theo hai tư cách này cũng giảm.

Tỷ lệ tội phạm ở Nhật Bản của người nước ngoài và người Nhật không chênh lệch đáng kể

So sánh tỷ lệ phạm tội của người nước ngoài và người Nhật

Vào năm 2020, tổng số người phạm tội ở Nhật là 182.582 người. Trong đó, có 9.529 người nước ngoài (cụ thể, 5.634 là người nước ngoài đến thăm/sinh sống ở Nhật Bản và 3.895 thuộc nhóm người nước ngoài khác), chiếm tỷ lệ 5% tổng số tội phạm.

Tính đến cuối năm tài chính 2020, có khoảng 1,7 triệu du khách nước ngoài đến thăm Nhật Bản và 1,2 triệu thường trú nhân. Đối với cả hai trường hợp, khoảng 0,3% tổng số người đã bị bắt.

Tuy nhiên, nếu tính trong số người Nhật sinh sống ở Nhật, thì số lượng người Nhật bị bắt chỉ khoảng 180.000 người, nên tỷ lệ xấp xỉ là 0,2%. Có thể nói tỷ lệ người nước ngoài phạm tội và người Nhật phạm tội khác nhau, nhưng sự chênh lệch này (giữa 0,3% và 0,2%) không đáng kể lắm.

Tỷ lệ phần trăm các loại tội phạm

Các loại tội phạm mà người nước ngoài đến thăm/sinh sống ở Nhật Bản thực hiện (theo thống kê vào năm 2020) cụ thể như sau:

• Trộm cắp chiếm hơn 60%;
• Gây thương tích/tấn công người khác ở mức 11,3%;
• Lừa đảo ở mức 6,6%;
• Cướp của là 0,9%;
• Giết người là 0,5%.

Nhìn vào xu hướng trong 20 năm qua, số vụ trộm cắp đạt đỉnh điểm gần 30.000 vụ, nhưng hiện nay đã giảm xuống chỉ còn dưới 6.000 vụ, tức chiếm khoảng 1/5 tổng số.

Các vụ trộm không gây ảnh hưởng người bị nạn như giật, đánh cắp, trộm đồ/tài sản, đột nhập xe,… chiếm hơn một nửa số vụ trộm. Mặt khác, tuy số người bị thương và bị hành hung ít so với số vụ trộm cắp thông thường, nhưng con số này lại ngày càng gia tăng.

Bên cạnh đó, các trường hợp cưỡng ép quan hệ tình dục, quấy rối tình dục cũng tăng lên. Mặt khác, các loại tội phạm như cướp tài sản, giả mạo tài liệu lại giảm cho thấy tình hình đang được kiểm soát tốt.

Kiểm soát tỷ lệ tội phạm ở Nhật nhằm đảm bảo cuộc sống yên bình

Tỷ lệ phạm tội theo quốc tịch

Trước đây, Trung Quốc từng thống trị về số lượng vụ vi phạm pháp luật, nhưng kể từ năm 2015, Việt Nam đã nhảy lên vị trí số một. Theo tình trạng phạm tội năm 2020, quốc tịch Việt Nam có 2.931 vụ (chiếm 31% trong tổng số), và quốc tịch Trung Quốc có 2.666 vụ (chiếm 28% trong tổng số).

Chỉ tính riêng hai quốc gia này, tỷ lệ phạm tội đã chiếm khoảng 60%. Brazil chiếm 7% trong tổng số với 682 trường hợp, Hàn Quốc chiếm 6% trong tổng số với 608 trường hợp và Philippines chiếm 4% trong tổng số với 339 trường hợp.

Kết quả trên đã cho thấy công dân Việt Nam phạm nhiều lỗi nhất. Trong đó, hành vi phạm tội chủ yếu của người Việt Nam là trộm cắp tại cửa hàng (chiếm hơn một nửa số vụ bắt giữ vì trộm cắp). Quốc tịch Trung Quốc và Hàn Quốc chiếm hơn một nửa tỷ lệ số vụ trộm cắp.

Ngoài ra, Sri Lanka và Rwanda được xếp hạng cao về nạn trộm xe. Những tranh chấp giữa người nước ngoài cũng là nguyên nhân làm gia tăng số vụ bắt giữ, thay vì các trường hợp gây tổn hại cho công dân Nhật Bản.

Trong những năm gần đây, tại tỉnh Gunma, tỷ lệ phát hiện người nước ngoài phạm tội cao từ 10% đến 12,5%. Để đối phó với điều này, Cảnh sát tỉnh Gunma đã bắt đầu thực hiện các biện pháp để ngăn chặn những xung đột giữa người nước ngoài ở Nhật.

Lời kết

Nhìn chung, tỷ lệ phạm tội của người nước ngoài ở Nhật có xu hướng được giữ ổn định, và không quá cao so với tỷ lệ phạm tội của người Nhật. Trong đó, quốc tịch Việt Nam chiếm tỷ lệ cao nhất, với tội phổ biến là trộm cắp.