2025.01.13

Hầu hết người nước ngoài cư trú ở Nhật trên 3 tháng đều được cấp thẻ cư trú. Đây là loại giấy tờ tùy thân quan trọng, giống như chứng minh thư, cho thấy tình trạng cư trú hợp lệ của bạn ở Nhật.

Trong bài viết lần này, Mintoku Work sẽ giải thích thêm một số thắc mắc thường gặp liên quan đến thiết kế, quy định và hình phạt khi sử dụng thẻ này. Tham khảo ngay nhé!

Thẻ cư trú tại Nhật chứng minh tư cách lưu trú hợp lệ

Thẻ cư trú là gì?

Thẻ cư trú (在留カード) giống như giấy tờ tùy thân, được cấp cho người nước ngoài cư trú tại Nhật Bản trong thời gian trung và dài hạn (cụ thể, từ 3 tháng trở lên).

Thẻ này chứa thông tin cơ bản như tên, quốc tịch, ngày sinh, giới tính, loại tư cách lưu trú, thời gian lưu trú,… và bắt buộc bạn phải luôn mang theo bên mình, để xuất trình bất cứ khi nào được cảnh sát yêu cầu.

Với thẻ cư trú, tôi có thể tái nhập cảnh Nhật Bản sau một thời gian ra nước ngoài không?

Theo sửa đổi của Đạo luật kiểm soát nhập cư (出入国管理及び難民認定法)vào năm 2012, người nước ngoài có hộ chiếu và thẻ cư trú hợp lệ không cần phải xin giấy phép tái nhập cảnh (再入国許可), nếu muốn trở lại Nhật Bản (trong vòng 1 năm sau khi rời khỏi đất nước), để tiếp tục hoạt động tương tự.

Hệ thống này được gọi là giấy phép tái nhập cảnh đặc biệt, áp dụng cho người nước ngoài cư trú trung và dài hạn ở Nhật. Khi hạ cánh tại sân bay Nhật Bản, bạn cần xuất trình hộ chiếu, thẻ cư trú và thẻ ED để nhân viên kiểm tra.

Lưu ý: Nếu thời gian lưu trú ở Nhật của bạn còn hơn 1 năm và bạn muốn tái nhập cảnh sau hơn 1 năm kể từ khi rời khỏi đất nước, bạn phải xin giấy phép tái nhập cảnh.

Thời hạn hiệu lực của thẻ cư trú là bao lâu?

Thời hạn có hiệu lực của thẻ cư trú sẽ khác nhau tùy vào tư cách lưu trú của mỗi người. Đối với thường trú nhân (永住者) từ 16 tuổi trở lên và nhân sự chất lượng cao số 2 (高度専門職２号), thời hạn hiệu lực của thẻ cư trú kéo dài 7 năm, kể từ ngày cấp.

Đối với những tư cách lưu trú khác, ngày hết hạn của thẻ cư trú thường trùng với ngày hết hạn của thời gian lưu trú.

Người nước ngoài sẽ được kiểm tra thẻ cư trú tại Nhật khi tìm việc

Nên làm gì khi thẻ cư trú bị hỏng, bẩn, hoặc mất?

Trong trường hợp bạn làm mất hoặc hỏng thẻ cư trú, bạn phải nộp đơn xin cấp lại tại văn phòng Cục quản lý xuất nhập cảnh (入国管理局) khu vực gần nhất. Sau khi hoàn tất thủ tục, thẻ cư trú mới sẽ được gửi đến bạn.

Nếu bạn muốn đổi thẻ cư trú vì lý do chính đáng, kể cả khi thẻ chưa bị bẩn hay hỏng, bạn có thể thực hiện tại Cục quản lý xuất nhập cảnh khu vực gần nhất. Phí cấp thẻ mới là 1.600 Yên.

Người sử dụng thẻ cư trú giả có bị phạt không?

Tất cả các hành vi trực tiếp thực hiện, hay tiếp tay cho việc làm giả, sửa đổi thông tin trên thẻ cư trú, cung cấp, nhận, chiếm hữu thẻ cư trú đứng tên người khác, đưa thẻ cư trú đứng tên mình cho người khác, đều bị phạt tù, tiền, trục xuất,… tùy mức độ vi phạm.

Trẻ em dưới 16 tuổi có bắt buộc phải luôn mang theo thẻ cư trú?

Những người nước ngoài dưới 16 tuổi, được miễn nghĩa vụ luôn mang theo thẻ cư trú bên mình.

Tuy nhiên, những người ở độ tuổi khác phải luôn mang theo thẻ, để xuất trình bất cứ khi nào được nhân viên kiểm soát nhập cư, cảnh sát,… yêu cầu.

Đây là quy định, nên nếu không tuân thủ, bạn có thể bị phạt lên tới 200.000 Yên. Ngoài ra, nếu chống đối việc xuất trình, bạn có thể bị phạt tù lên tới một năm hoặc phạt tiền lên tới 200.000 Yên.

Những người cư trú ngắn hạn (90 ngày) và xin gia hạn thêm 90 ngày nữa, thì có cần làm thẻ cư trú không?

Thẻ cư trú sẽ không được cấp cho những người lưu trú ngắn hạn dưới 3 tháng. Ngay cả khi bạn xin gia hạn thời gian thêm 90 ngày nữa, thẻ cư trú cũng sẽ không được cấp.

Trong trường hợp giao thẻ cư trú cho cơ quan hành chính để làm thủ tục gia hạn, tôi có bị phạt vì không mang theo thẻ không?

Theo quy định pháp luật, việc nộp thẻ cư trú là một phần bắt buộc trong thủ tục xin gia hạn thẻ cư trú. Do đó, bạn sẽ không bị xếp vào nhóm đối tượng vi phạm nghĩa vụ luôn mang theo thẻ cư trú, và không bị phạt tiền hay tù.

Hãy trình báo ngay cho cảnh sát khi mất thẻ cư trú ở Nhật

Nếu thời gian lưu trú đã hết trong khi đang nộp đơn xin gia hạn hoặc thay đổi tư cách lưu trú, thì tôi có đang cư trú bất hợp pháp không?

Khi một người (có thẻ cư trú) nộp đơn xin gia hạn thời gian lưu trú hoặc thay đổi tư cách lưu trú, thì cột “đơn xin phép gia hạn thời gian lưu trú” (在留期間更新等許可申請), nằm ở mặt sau của thẻ cư trú, sẽ ghi là: “đang thay đổi tình trạng cư trú” (在留資格変更許可申請中) hoặc “đang gia hạn thời gian lưu trú” (在留期間更新許可申請中).

Nếu việc xử lý các đơn đăng ký này chưa được thực hiện xong trước ngày hết hạn của thời gian lưu trú, thì bạn vẫn có thể tiếp tục cư trú cho đến thời điểm sớm nhất khi việc xử lý hoàn thành, hoặc trong vòng 2 tháng kể từ ngày hết hạn lưu trú, với tình trạng cư trú trước đây của bạn.

Làm sao để kiểm tra tính hợp lệ của thẻ cư trú?

Trong một số trường hợp, Cục xuất nhập cảnh không xóa trạng thái “đang thay đổi tình trạng cư trú” (在留資格変更許可申請中) hoặc “đang gia hạn thời gian lưu trú” (在留期間更新許可申請中) được ghi trên thẻ cư trú. Hoặc ngay từ đầu, thông tin này đã không được ghi trên thẻ.

Vì vậy, để kiểm tra chính xác tính hợp lệ của thẻ cư trú, hãy truy cập website dịch vụ của Cục xuất nhập cảnh tại đây. Bạn sẽ được yêu cầu nhập số thẻ cư trú, thời hạn hiệu lực của thẻ cư trú,… được ghi trên mặt thẻ.

Vì sao phải gắn chip IC vào thẻ cư trú?

Chip IC có chức năng bảo mật tiên tiến, khiến việc làm giả hoặc thay đổi thông tin trên thẻ cư trú trở nên khó khăn hơn. Đây là một biện pháp của chính phủ, nhằm ngăn chặn thực trạng làm giả thẻ và cư trú bất hợp pháp ở Nhật.

Thông qua chip IC, người ta có thể kiểm tra toàn bộ thông tin (được ghi hoặc không được ghi) trên hai mặt của thẻ cư trú, bao gồm tên, ngày sinh, giới tính, quốc tịch, địa chỉ ở Nhật, ảnh thẻ,…

Thẻ cư trú có được cấp ở tất cả sân bay của Nhật khi lần đầu nhập cảnh không?

Chỉ một số sân bay cấp thẻ cư trú cho cư dân trung và dài hạn ở Nhật, với giấy phép nhập cảnh hợp lệ. Đó là sân bay Chitose mới, sân bay quốc tế Narita, sân bay Chubu, Kansai, Hiroshima và Fukuoka.

Đối với những người nước ngoài nhập cảnh từ các sân bay hoặc cảng hàng không khác của Nhật, bạn sẽ nhận được thẻ cư trú qua đường bưu điện, dịch vụ chuyển phát nhanh đảm bảo đến địa chỉ sinh sống ở Nhật. Lưu ý: Đây là địa chỉ mà bạn đã khai báo cho chính quyền địa phương sau khi nhập cảnh.