Văn hóa làm việc tại các công ty Nhật rất khác so với Việt Nam, hay các nước trên thế giới. Từ việc nêu ý kiến, cúi chào, đến giải quyết vấn đề đều có những quy tắc “bất thành văn” mà bạn phải ngầm hiểu. Đối với những người lao động nước ngoài, thì đây là một trong các thách thức khó nhất, và tốn thời gian học hỏi nhất.

Những đặc điểm của môi trường làm việc trong công ty Nhật Bản

Để giúp các bạn thích nghi với văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản tốt hơn, Minna No Tokugi sẽ cung cấp cho bạn một số lưu ý quan trọng trong bài viết này.

Đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản

• Nghiêm túc trong công việc

Điều khiến người Nhật khác biệt so với “phần còn lại của thế giới” chính là sự chăm chỉ, siêng năng của họ. Tính nghiêm túc đặc biệt thể hiện rõ trong công việc. Người Nhật xem công việc là ưu tiên hàng đầu, và thậm chí quan trọng hơn cả thời gian riêng của bản thân họ.

Mặc dù chính phủ đã nhiều lần đưa ra chính sách cải cách thực trạng làm việc quá sức, như khuyến khích công ty cho nhân viên nghỉ phép có lương, nhưng nhiều nhân viên còn không sử dụng ngày nghỉ cho đến gần hết hạn. Điều này xuất phát từ suy nghĩ không muốn làm phiền người khác, sợ ảnh hưởng đến tập thể của người Nhật.

Mặt khác, một số công ty Nhật Bản vẫn tồn tại việc đánh giá thấp nhân viên vì họ xin nghỉ phép (kể cả với lý do chính đáng). Do đó, các công ty Nhật mới hình thành văn hóa làm việc nhiều giờ.

• Tập thể quan trọng hơn cá nhân

Không giống như nhiều công ty nước ngoài có xu hướng tập trung vào thành tích cá nhân, khen thưởng và khuyến khích các cá nhân thi đua với nhau để giúp doanh nghiệp tăng trưởng. Ở Nhật Bản, sự đóng góp, hay thành tựu là của cả nhóm. Do đó, sự ghi nhận nào cũng phải được xem xét trên cơ sở tập thể.

Làm việc tại công ty Nhật – quan trọng nhất là tinh thần tập thể

• Đánh giá quá trình và kết quả

Khi làm việc tại công ty Nhật, bạn có thể yên tâm là quá trình, nỗ lực và thời gian bạn đầu tư cho công việc cũng được cấp trên cân nhắc, và ghi nhận bên cạnh kết quả cuối cùng.

Do đó, tại Nhật Bản hiếm khi xảy ra tình trạng công ty sa thải nhân viên, trừ trường hợp người đó chủ động nghỉ việc, hoặc mắc sai phạm quá lớn. Đây là tính nhân văn tại nơi công sở của người Nhật.

• Kinh nghiệm quan trọng hơn khả năng

Cách người Nhật thăng tiến trong công việc cũng rất độc đáo. Thâm niên (số năm bạn làm trong ngành) và mức độ được cấp trên yêu mến thì quan trọng hơn năng lực thực tế của bạn.

Ngoài ra, các công ty Nhật đánh giá nhân viên dựa trên mức độ gắn bó lâu dài, thay vì những gì mà người đó đã học hỏi được hay những kỹ năng, kinh nghiệm đã tích lũy.

Tuy nhiên, thực trạng thiếu hụt lao động trong những năm gần đây tại Nhật Bản cũng khiến nhiều công ty ít “kén chọn”, và phải đổi mới hệ thống thăng tiến để tìm cách thu hút nhiều lao động nước ngoài đến làm việc và gắn bó lâu dài.

Làm sao để người nước ngoài thích nghi tốt với văn hóa công ty Nhật Bản?

• Tìm hiểu văn hóa, phong tục của người Nhật

Thông qua việc tìm hiểu các đặc trưng văn hóa, phong tục và những gì mà người Nhật cho là quan trọng, bạn sẽ dần biết cách thích nghi tại các công ty Nhật Bản.

Chẳng hạn như, bạn có thể thường xuyên trò chuyện với đồng nghiệp, cấp trên hoặc chú ý học hỏi cách người Nhật giao tiếp khi làm việc, xã giao với người xung quanh.

Văn hóa làm việc trong công ty Nhật Bản

• Chú ý đến cảm nhận của người xung quanh

Chúng ta thường thấy người Nhật rất thận trọng và lịch sự khi giao tiếp là vì họ quan tâm đến bầu không khí xung quanh, những gì người khác cảm nhận và cả “thể diện” của chính họ hơn những quan điểm đúng – sai.

Do đó, bạn nên hết sức lưu ý khi tranh luận với đồng nghiệp người Nhật. Hãy hòa nhã, từ tốn và bày tỏ sự tôn trọng của bạn trước những ý kiến khác biệt với mình. Nếu nhận được sự hưởng ứng từ mọi người xung quanh, bạn mới nên bày tỏ ý kiến riêng.

Khi trao đổi, bạn cũng nên lựa chọn từ ngữ phù hợp, và luôn quan sát phản ứng của đối phương. Đừng cố chấp, hay tự cho mình là đúng và làm phá vỡ sự hòa hợp. Như vậy sẽ khiến mọi người mất dần thiện cảm với bạn.

• Cải thiện giao tiếp

Cải thiện kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Nhật là một cách hiệu quả để thích nghi với môi trường làm việc mới. Ngoài ra, giao tiếp tốt còn giúp bạn phối hợp suôn sẻ với nhóm. Từ đó, bạn có thể hoàn thành công việc dễ dàng, nhanh chóng, với chất lượng cao.

• Rèn luyện tính cẩn thận, đúng giờ

Một trong những điểm khác biệt cơ bản giữa người Nhật và người Việt là sự tuân thủ thời gian. Trong khi ở Việt Nam vẫn còn phổ biến tình trạng nhân viên đi làm muộn, trễ deadline (thời hạn hoàn thành công việc),… Sự đúng giờ của người Nhật lại tính bằng giây.

Hơn nữa, người Nhật cũng rất cẩn thận, chú ý đến từng chi tiết trong công việc, để luôn cung cấp những dịch vụ và sản phẩm tốt nhất, bền vững nhất đến người tiêu dùng.

Do đó, để thích nghi tốt với môi trường công ty Nhật, bạn phải rèn luyện sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và liên tục cải thiện hiệu suất.

Kết luận

Nhìn chung, điều quan trọng nhất để thích nghi với nơi làm việc mới là phải hiểu sự khác biệt văn hóa giữa các nước.

Ở Nhật Bản, người ta xem trọng sự hòa hợp và việc tôn trọng quan điểm, ý kiến ​​của những người xung quanh. Tùy vào từng thời điểm và tình huống, bạn hãy lựa chọn từ ngữ phù hợp để phát biểu ý kiến.

Đừng quên cập nhật thêm những hướng dẫn hữu ích khác tại Minna No Tokugi nhé!