Khi đến siêu thị, cửa hàng tiện lợi hay nhà hàng, chúng ta thường thấy việc tính tiền sẽ do những nhân viên đảm nhiệm. Tuy nhiên, thực trạng thiếu lao động trầm trọng và dịch Covid-19 hoành hành trong những năm gần đây, đã thúc đẩy nhiều cửa hàng ở Nhật Bản áp dụng hệ thống thanh toán tự động.

Nhiều cửa hàng ở Nhật áp dụng hệ thống thanh toán tự động

Vậy bạn đã hiểu hệ thống thanh toán tự động là gì? và cách dùng chúng chưa? Cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!

Hệ thống thanh toán tự động là gì? 

Hệ thống thanh toán tự động là một chuỗi các máy tính tiền POS (Point Of Sales), trong đó khách hàng sẽ tự quét mã vạch của sản phẩm và thanh toán hóa đơn.

Các hình thức tự thanh toán

Có hai hình thức tự thanh toán thường được áp dụng, bao gồm:

Thanh toán tự động hoàn toàn

Khách hàng phải thực hiện mọi khâu thanh toán, từ lúc quét mã vạch đến khi hoàn tất và nhận hóa đơn. Trước đây, hệ thống này chỉ phổ biến trong các siêu thị và cửa hàng tiện lợi, do thông tin sản phẩm trong siêu thị được ghi lại dưới dạng mã vạch.

Ngày nay, các cửa hàng quần áo cũng ứng dụng và cải tiến thiết bị thanh toán tự động, bằng cách kết hợp với thẻ RFID (Radio Frequency Identification) – loại thẻ gắn chip điện tử để quản lý các mặt hàng trên kệ.

Điển hình như Uniqlo, khách hàng chỉ cần đặt sản phẩm ở vị trí được chỉ định, và máy sẽ tự nhận diện được mặt hàng. Nhờ vậy, khách hàng ít gặp khó khăn hơn khi tự tính tiền và hoàn tất việc mua sắm nhanh hơn, tránh gây tắc nghẽn.

Thanh toán bán tự động

Thanh toán bán tự động diễn ra dưới sự hỗ trợ của nhân viên cửa hàng. Cụ thể, nhận viên sẽ giúp khách quét mã vạch, sau đó số tiền sẽ hiển thị trên máy thanh toán. Lúc này, khách hàng có thể trả tiền và tự đóng gói sản phẩm, rồi ra về.

Sự khác biệt so với việc thanh toán cho thu ngân

Sự khác biệt chính giữa việc tự thanh toán và thanh toán thông qua thu ngân là đối tượng thực hiện các khâu tính tiền.

Nhân viên cửa hàng tiết kiệm thời gian nhờ hệ thống thanh toán tự động

Nếu theo cách truyền thống trước đây, nhân viên sẽ làm mọi việc, như quét mã vạch, tính tiền, in hóa đơn, đóng gói,… Ngày nay, những công việc này được chuyển giao một phần (hoặc toàn bộ) cho khách hàng thông qua hệ thống thanh toán tự động.

Theo nghiên cứu trực tuyến của MS&Consulting Co., Ltd vào tháng 01/2023, có đến hơn 70% người dân ủng hộ việc tự thanh toán. Những lý do được đưa ra là tự thanh toán giúp tiết kiệm thời gian chờ đợi và cảm thấy thoải mái hơn khi không phải lo lắng về việc người khác theo dõi quá trình thanh toán của mình.

Phương thức thanh toán được chấp nhận

Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều quầy tự thanh toán chấp nhận đa dạng phương thức thanh toán, ngoài tiền mặt và thẻ tín dụng. Ví dụ như:

• Thẻ IC (Suica, pasmo,…)
• Tiền điện tử (WAON, Nanaco,…)
• Thanh toán bằng mã QR/ví điện tử (PayPay, dBarai,…)

Ngoài ra, với chức năng hiển thị hướng dẫn bằng nhiều ngôn ngữ, ngay cả những người không hiểu tiếng Nhật cũng có thể thao tác dễ dàng.

Hướng dẫn quy trình tự thanh toán

Thanh toán tự động hoàn toàn

Đối với những máy tính tiền tự động, không có sự hỗ trợ của nhân viên, bạn tiến hành thanh toán theo các bước sau:

• Cho sản phẩm vào xe đẩy và mang đến quầy thu ngân.
• Sử dụng thiết bị đọc mã vạch có sẵn và quét qua từng sản phẩm, hoặc đặt sản phẩm tại vị trí được chỉ định để hệ thống tự động nhận diện.
• Làm theo hướng dẫn trên màn hình của máy thanh toán, bao gồm chọn phương thức thanh toán và thực hiện thanh toán.
• Biên lai sẽ được cấp sau khi việc thanh toán hoàn tất.

Dù không có người kiểm soát, nhưng nếu cố lấy một món đồ mà không đưa qua máy tính tiền, chuông báo chống trộm sẽ reo lên.

Hệ thống thanh toán tự động được bảo vệ bởi chuông báo chống trộm

Hiện nay, nhiều nhà hàng cung cấp kết hợp hệ thống thanh toán và bán vé tự động. Khách hàng có thể mua vé ăn và hoàn tất thanh toán ngay tại chỗ.

Thanh toán bán tự động

Đối với phương thức này, nhân viên cửa hàng sẽ quét mã vạch của sản phẩm và khách hàng thực hiện các bước thanh toán còn lại. Cụ thể như sau:

• Cho sản phẩm vào xe đẩy và mang đến quầy thu ngân.
• Nhân viên cửa hàng quét mã vạch sản phẩm giống như bình thường.
• Sau khi việc quét đã xong, khách hàng quan sát và làm theo hướng dẫn trên màn hình thanh toán.
• Chọn phương thức thanh toán.
• Biên lai sẽ được cấp sau khi việc thanh toán hoàn tất.

Lợi ích khi sử dụng máy thanh toán tự động

Ưu điểm lớn nhất của máy thanh toán tự động là giảm thời gian chờ đợi khi mua sắm. Ngoài ra, tính năng chấp nhận nhiều phương thức thanh toán không dùng tiền mặt cũng mang lại hiệu quả bảo mật cao, giảm sai sót do con người gây ra bởi vì nhiều trường hợp, người ta có thể nhầm đồng 50 yên với đồng 100 yên (có màu sắc và kích thước tương tự nhau).

Kể từ thời điểm dịch Covid-19 bùng phát, hình thức tự thanh toán giúp hạn chế đáng kể việc tiếp xúc, giảm nguy cơ lây nhiễm vi rút corona cũng như các bệnh truyền nhiễm khác.